Bộ môn cờ tướng đã có xu hướng phát triển khá mạnh, phổ biến trong các tầng lớp người dân Hải Dương. Minh chứng rõ ràng nhất chính là nhiều giải cờ tướng được các cấp, ngành, cá nhân quan tâm tổ chức. Sôi nổi nhất là những giải cờ tướng diễn ra thường niên vào dịp Tết Nguyên đán, vừa tạo sân chơi thiết thực, bổ ích cho người có đam mê, vừa trở thành nét đẹp văn hóa đầu Xuân mới.

Khoảng 10 năm trở lại đây, phong trào giải trí, tập luyện và thi đấu cờ tướng diễn ra phổ biến từ thành thị đến nông thôn, thu hút đông đảo người chơi với nhiều độ tuổi khác nhau tham gia. Đây là bộ môn thể thao trí tuệ, lành mạnh, hấp dẫn, mang đến cho người chơi và người xem nhiều cung bậc cảm xúc, đồng thời trở thành nét đẹp văn hóa độc đáo và nâng cao đời sống tinh thần cho Nhân dân, nhất là trong mỗi dịp Tết đến, Xuân về... Vào những buổi chiều muộn, dạo quanh các tuyến đường, khu phố trên địa bàn thành phố Hải Dương, dưới những tán cây, bên quán nước vỉa hè là hình ảnh quen thuộc của những nhóm người xúm quanh bàn cờ tướng, tiếng cười, nói của người chơi, người xem rôm rả. Ông Tăng Xuân Hinh, Chủ nhiệm câu lạc bộ (CLB) cờ tướng Thành Đông (thành phố Hải Dương) cho biết: Bộ môn này không cần sự đầu tư nhiều về kinh phí, chỉ cần một bộ cờ là mọi người có thể chơi mọi lúc, mọi nơi. Do đặc thù của môn cờ tướng không đòi hỏi nhiều không gian, sức lực, lại mang tính giải trí cao nên phong trào chơi cờ tướng ở thành phố Hải Dương không chỉ thu hút nhiều người cao tuổi, trung niên tham gia mà còn có nhiều thanh, thiếu niên yêu thích. Niềm vui chơi cờ tướng không chỉ dừng lại ở hai người chơi mà còn lan tỏa đến những người xem. Vì thế, tính kết nối, giao lưu bạn bè qua môn cờ tướng được thể hiện rõ.

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện trên địa bàn thành phố Hải Dương có hơn 20 CLB cờ tướng, mỗi CLB có từ 10-15 thành viên từ 30-70 tuổi. Ngoài ra còn có hàng chục tổ, nhóm người chơi cờ tướng hoạt động tự phát. Các CLB cờ tướng đều do các hội, đoàn thể chính trị xã, phường, người cao tuổi, cán bộ hưu trí ở các thôn, xóm, khu dân cư, tổ dân phố thành lập tổ chức điều hành hoạt động nền nếp. Các CLB có nội quy, quy chế, hoạt động theo phương thức xã hội hóa; các thành viên tự nguyện đóng góp kinh phí sinh hoạt, mua sắm bàn, cờ. Hàng năm, vào các ngày lễ, Tết, sự kiện văn hóa - thể thao, các CLB lại tổ chức các giải thi đấu giao lưu, giao hữu cờ tướng sôi nổi. Nhiều phường, xã có phong trào cờ tướng phát triển mạnh như: Thạch Khôi, Cẩm Thượng, Tứ Minh…

Tại thành phố Chí Linh, phong trào chơi cờ tướng cũng ngày càng phát triển mạnh. Anh Nguyễn Trọng Hùng, Chủ nhiệm CLB “Chí Linh kỳ đạo” cho biết: phong trào chơi cờ tướng phát triển khá sâu rộng trên địa bàn thành phố, CLB hiện có hơn 1.000 thành viên tham gia, ngoài việc thi đấu giao lưu trực tiếp. Các thành viên còn giao lưu cờ tướng qua mạng cũng đang phát triển khá tốt, thu hút đông đảo thành viên. Những hoạt động diễn ra sôi nổi, hấp dẫn này đã tác động mạnh đến sự phát triển phong trào cờ tướng một cách sâu rộng trên địa bàn thành phố. Để tạo sân chơi cho các kỳ thủ, hàng năm Trung tâm Văn hóa, Thông tin – Thể thao tổ chức hai giải, đó là: Giải vô địch thành phố và Giải các CLB mở rộng tại Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn – Kiếp Bạc có mời các kỳ thủ quốc gia về giao lưu. Một số đơn vị có phong trào cờ tướng phát triển mạnh: Chí Minh, Phả Lại, Văn An…

Cũng như thành phố Chí Linh, một năm thị xã Kinh Môn cũng tổ chức hai giải cờ tướng vào dịp đầu năm, đặc biệt là giải các CLB mở rộng vào dịp Lễ hội chùa Nhẫm Dương có mời các kỳ thủ đến từ Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Ninh về tham gia thi đấu. Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ các xã, phường và CLB cờ tướng tổ chức các giải nội bộ nhằm tạo điều kiện cho các VĐV gặp gỡ, giao lưu, trao đổi chuyên môn trong thi đấu. Theo Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa – Thể thao thị xã Hoàng Ngọc Phương, những năm qua, thị xã Kinh Môn triển khai nhiều giải pháp tích cực nhằm thúc đẩy phát triển phong trào tập luyện, thi đấu cờ tướng trên địa bàn thị xã và tuyển chọn các VĐV đạt thành tích cao vào đội tuyển Cờ tướng tham gia thi đấu các giải cờ tướng cấp tỉnh. Tại Giải vô địch Cờ tướng Hội Nhà báo tỉnh Hải Dương lần thứ 28, năm 2024 vừa qua, các kỳ thủ thị xã Kinh Môn đã xuất sắc giành vị trí nhất toàn đoàn.

Bộ môn cờ tướng có xu hướng phát triển khá mạnh, phổ biến trong cán bộ, công chức, viên chức và người dân Hải Dương. Ngoài các địa phương kể trên, phong trào tập luyện và thi đấu cờ tướng cũng đang phát triển tại các huyện Cẩm Giàng, Nam Sách, Tứ Kỳ… Toàn tỉnh hiện có 12 đội tuyển cấp huyện, thị xã, thành phố và hàng trăm CLB cấp xã, phường, thị trấn. Cùng với đó là nhiều giải cờ tướng quy mô, chất lượng cao được tổ chức thường niên theo hình thức xã hội hóa, góp phần quan trọng vào phát triển bộ môn này. Vào dịp đầu năm mới, nhiều kỳ thủ cờ tướng háo hức lên đường tham gia tranh tài tại các giải cờ tướng cấp huyện, thành phố được tổ chức thường niên. Qua đó xuất hiện nhiều VĐV xuất sắc như: Đặng Quốc Hưng, Nguyễn Văn Quyền, Lê Ngọc Thư (TP Hải Dương), Nguyễn Văn Hưng (Thanh Miện), Vũ Văn Chiến (Cẩm Giàng), Nguyễn Văn Duân (Kinh Môn)...

Điểm sáng về sự phát triển của bộ môn cờ tướng tỉnh Hải Dương đó là nhận được sự quan tâm của các cấp, ngành, địa phương và sự ủng hộ người dân thông qua việc tổ chức nhiều giải đấu. Cùng với vật dân tộc, đua thuyền chải… cờ tướng là một số ít môn thể thao dân tộc đã được đưa vào thi đấu tại Đại hội TDTT các cấp trong tỉnh. Đòn bẩy mạnh mẽ tác động đến sự phát triển của phong trào cờ tướng chính là có nhiều giải đấu quy mô từ cấp tỉnh đến cơ sở được tổ chức; nhiều người có chuyên môn, tâm huyết với cờ tướng đã mời chuyên gia, HLV cờ tướng giỏi về Hải Dương để hướng dẫn, hỗ trợ tổ chức giải phong trào, trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm nâng cao kỹ thuật, chiến thuật thi đấu. Đó là những nền tảng quan trọng để phong trào cờ tướng Hải Dương ngày càng phát triển thời gian tới, đóng góp vào sự phát triển chung của thể thao phong trào và thể thao thành tích cao của tỉnh trong thời gian tới.

Phương Thanh