Dự buổi lễ có các đồng chí: lãnh đạo Cục Di sản Văn hóa (Bộ VHTTDL); Nguyễn Minh Hùng, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Vũ Đình Tiến và Nguyễn Văn Nhật; lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Giáo dục và Đào tạo; Ngô Quang Giáp, TUV, Bí thư huyện uỷ Cẩm Giàng; lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh và huyện Cẩm Giàng; cùng đông đảo Nhân dân và du khách thập phương.

Đồng chí Nguyễn Minh Hùng, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đánh trống khai hội.
Diễn văn do Trưởng Ban tổ chức lễ hội, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Cẩm Giàng Nguyễn Văn Công đã nêu rõ lịch sử Văn miếu Mao Điền nơi trường thi hương ngày xưa của Xứ Đông. Văn miếu Mao Điền tọa lạc tại thôn Mậu Tài, xã Phúc Điền, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương đã có lịch sử gần 600 năm và được biết đến là Văn miếu lớn thứ 2 cả nước (sau Văn miếu Quốc Tử Giám, Hà Nội). Văn miếu Mao Điền nguyên là Văn miếu trấn Hải Dương xưa, khởi dựng vào thời Lê Sơ (thế kỷ XV), tại xã Vĩnh Lại, huyện Đường An, phủ Thượng Hồng (nay là xã Vĩnh Hưng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương) để thờ Khổng Tử. Năm Cảnh Thịnh 9 (1801), để thuận tiện cho việc quản lý của bản trấn, triều đình đã chuyển Văn miếu từ xã Vĩnh Lại về sáp nhập với trường thi Hương ở tổng Mao Điền, tạo nên một trung tâm văn hóa, giáo dục lớn.

Đồng Chí Nguyễn Văn Công, UVBTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch TT UBND huyện Cẩm Giàng, Trưởng BTC lễ hội đọc diễn văn khai hội.
Trải qua bao cuộc biến cố của lịch sử và mưa nắng của thời gian, sau khi được phục dựng và đại trùng tu, tu bổ vào các năm: 1801, 1806, 1823 và 1825, 1990, 1994, 1995, 1999, 2001, gần nhất vào năm 2002 – 2004, đã mang lại cho di tích một diện mạo mới xứng đáng là quần thể di tích và danh thắng nổi bật trong bản đồ du lịch Hải Dương, là niềm tự hào của người xứ Đông về truyền thống khoa bảng, góp phần tôn thêm diện mạo văn hóa Hải Dương ở thời kỳ đổi mới.

Cung tuyên văn tế Đức Khổng Tử và 8 vị đại khoa thờ tại di tích.
Văn miếu Mao Điền là nơi thờ Đức Thánh Khổng Tử - ông tổ của Nho giáo và phối thờ 8 vị Đại khoa tiêu biểu cho các triều đại, các lĩnh vực là người con quê hương Hải Dương và các danh nhân có liên quan sâu sắc với mảnh đất Hải Dương như: Tư nghiệp Quốc tử giám Chu Văn An; Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi; Nhập nội Hành khiển Phạm Sư Mệnh; Đại danh y, Thái học sinh Tuệ Tĩnh; Anh hùng dân tộc, Danh nhân Văn hóa thế giới Nguyễn Trãi; Thần toán Việt Nam, Thượng thư Vũ Hữu; Trình Quốc công Nguyễn Bỉnh Khiêm; Nữ tiến sĩ Nguyễn Thị Duệ. Công lao và tài đức của các danh nhân mãi mãi là tấm gương sáng cho hậu thế noi theo, đồng thời nhắc nhớ chúng ta hãy luôn quan tâm tới sự nghiệp giáo dục - đào tạo và bồi dưỡng nhân tài.

Đồng chí Nguyễn Minh Hùng, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh trao Quyết định của UBND tỉnh công nhận Di tích quốc gia đặc biệt Văn miếu Mao Điện là khu du lịch cấp tỉnh.
Văn miếu Mao Điền được xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia năm 1992 và xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt năm 2017 đã khẳng định vai trò vị thế, trở thành một địa chỉ quan trọng giáo dục các thế hệ người Hải Dương về lịch sử, văn hóa, truyền thống khoa bảng và là nơi tôn vinh đạo học của tỉnh Đông.
Ngay sau lễ khai hội là công bố và trao quyết định của UBND tỉnh Hải Dương về việc công nhận Khu du lịch cấp tỉnh đối với di tích Quốc gia đặc biệt Văn miếu Mao Điền; ra mắt hệ thống cơ sở dữ liệu và bản đồ số di tích huyện Cẩm Giàng năm 2025 (Cẩm Giàng 3D-360) và cắt băng khai mạc Ngày hội sách năm 2025. Cũng trong dịp này Sở VHTTDL trao tặng sách cho Trường THCS Nguyễn Huệ, Cẩm Giàng.

Đại biểu nhấn lút ra mắt hệ thống dữ liệu và bản đồ số di tích huyện Cẩm Giàng năm 2025.
Ngày 6/12/2024, UBND tỉnh Hải Dương ban hành Quyết định số 3259/QĐ-UBND về việc công nhận Khu du lịch cấp tỉnh đối với di tích Quốc gia đặc biệt Văn miếu Mao Điền. Với việc được công nhận là Khu du lịch cấp tỉnh, sẽ mở ra cơ hội lan tỏa mạnh mẽ những giá trị của di tích Quốc gia đặc biệt, đồng thời khai thác hiệu quả và bền vững nguồn tài nguyên du lịch của tỉnh Hải Dương. Văn miếu Mao Điền là một thắng cảnh đẹp, một điểm đến trong du lịch văn hóa tâm linh, niềm tự hào Văn hiến tỉnh Đông, nơi khuyến học, khuyến tài của tỉnh Đông xưa và Hải Dương hôm nay.

Đồng chí Nguyễn Văn Nhật, Phó Giám đốc Sở VHTTDL trao tặng sách cho Trường THCS Nguyễn Huệ (Cẩm Giàng).

Màn trống hội do Nhà hát chèo Hải Dương thực hiện.
Lễ hội Văn miếu Mao Điền diễn ra từ ngày 15-18/3 (tức 16-19/2 Âm lịch). Trong những ngày lễ hội sẽ diễn ra nhiều hoạt động ý nghĩa như: giao lưu văn nghệ; trưng bày chuyên đề “Văn miếu Mao Điền xưa và nay" và chuyên đề "Di tích và các vị đại khoa” hình ảnh thi cử nho học, các thể lệ thi…; giao lưu thư pháp Hán Việt; trưng bày hoa Thủy Tiên, hoa Lan, thưởng thức Tinh hoa trà Việt; trưng bày, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm OCOP huyện Cẩm Giàng; trưng bày nhiều loại sách trong Ngày hội sách; đơn vị viễn thông giới thiệu hệ thống cơ sở dữ liệu và bản đồ số di tích 3D-360 huyện Cẩm Giàng; các trò chơi dân gian như: đi cầu kiều, bịt mắt bắt vịt, kéo co... thi đấu cờ người; giải cờ tướng tỉnh Hải Dương lần thứ 29.
PV