Ngay sau khi Chỉ thị số 49-CT/TW ngày 21/02/2005 của Ban bí thư Trung ương Đảng về “Xây dựng Gia đình thời kỳ Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước” được ban hành; Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em (trước đây) là đơn vị đầu tiên thực hiện và triển khai Chỉ thị này đã tham mưu giúp Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dương ban hành Chương trình hành động trong toàn tỉnh. Nội dung của chương trình hành động bám sát các mục tiêu của Chỉ thị số 49-CT/TW và Quyết định số 106/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, cụ thể hoá, các chỉ tiêu, nhiệm vụ và các giải pháp của chỉ thị thành chương trình kế hoạch của tỉnh thực hiện công tác gia đình giai đoạn 2006-2010.
Đồng chí Đặng Thị Bích Liên - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Ban chỉ đạo TDĐKXD ĐSVH tỉnh trao hoa và bằng khen của UBND tỉnh cho các gia đình tiêu biểu tỉnh Hải Dương, tháng 6 - 2011
6 năm triển khai Chỉ thị và chương trình hành động của tỉnh, các cơ quan, ban, ngành, đơn vị trong tỉnh đã triển khai, thực hiện đạt được những kết quả tốt góp phần vào công cuộc xây dựng gia đình thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Đầu tiên phải kể đến là Uỷ ban Dân số, Gia đình và Trẻ em đã chỉ đạo về chuyên môn thực hiện chương trình chăm sóc sức khoẻ sinh sản kế hoạch hoá gia đình (SKSS/KHHGĐ), kiện toàn mạng lưới cung cấp dịch vụ, tổ chức tư vấn gắn với cung cấp dịch vụ SKSS/KHHGĐ đến tận xã, phường. Thực hiện nhiều giải pháp nhằm hạn chế mức sinh, nâng cao chất lượng dân số; lồng ghép các chương trình dân số với phát triển gia đình bền vững, bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Từ năm 2008, công tác gia đình được bàn giao sang Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch. Ngay sau khi Luật Phòng, chống bạo lực gia đình ban hành, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3102/QĐ-UBND ngày 31 tháng 8 năm 2009 về việc ban hành Kế hoạch tổ chức triển khai Luật Phòng, chống bạo lực gia đình tỉnh Hải Dương giai đoạn 2009- 2015.
Hội thi "gia đình phát triển bền vững" tỉnh Hải Dương năm 2011
Sở VHTTDL đã tập trung mở nhiều lớp tập huấn về công tác gia đình, Luật P,CBLGĐ, kỹ năng điều hành câu lạc bộ cho cán bộ làm công tác gia đình từ tỉnh đến cơ sở cho 100% các chủ tịch, phó chủ tịch, cán bộ văn hoá cấp xã, 100% trưởng thôn, khu dân cư và chủ nhiệm các câu lạc bộ Gia đình phát triển bền vững; tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền nhân Ngày Gia đình Việt Nam 28-6; Ngày Quốc tế phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ ...
Bằng nguồn kinh phí của tỉnh đã triển khai 15 mô hình điểm về công tác gia đình với 75 câu lạc bộ Gia đình phát triển bền vững, thu hút hàng ngàn người dân tham dự. Năm 2011, Sở VHTTDL hoàn thành xuất bản sách “Hướng dẫn sinh hoạt Câu lạc bộ gia đình phát triển bền vững” giúp Ban chủ nhiệm câu lạc bộ, nâng cao chất lượng sinh hoạt các câu lạc bộ về gia đình trong toàn tỉnh.
Từ năm 2009 Sở VHTTDL thực hiện thống kê các chỉ số về gia đình và phòng chống bạo lực gia đình. Theo tổng hợp báo cáo của 12 huyện, TP, TX, tình trạng bạo lực gia đình trong tỉnh đã giảm dần: năm 2009 số hộ gia đình có bạo lực là 532, năm 2010 là 361, năm 2011 số vụ bạo lực gia đình trong toàn tỉnh là 313 vụ. Như vậy số vụ bạo lực gia đình giảm đáng kể qua các năm (năm 2010 giảm 171 vụ so với năm 2009, năm 2011 giảm 48 vụ so với năm 2010), đặc biệt là các vụ án nghiêm trọng về gia đình đã giảm đáng kể. Điều đó cho thấy hiệu quả từ sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp, các ngành tới lĩnh vực gia đình nói chung và công tác P,CBLGĐ nói riêng. Công tác thông tin, tuyên truyền góp phần tích cực trong việc làm thay đổi nhận thức và hành vi của nhân dân về hôn nhân và gia đình, bạo lực gia đình, bình đẳng giới, phát triển kinh tế gia đình, xây dựng gia đình ngày càng ấm no, tiến bộ và hạnh phúc.
Đồng chí Nguyễn Đức Việt - Phó Giám đốc Sở VHTTDL trao giấy chứng nhận cho các học viên kết thúc lớp tập huấn giảng viên về công tác gia đình năm 2011
Hoạt động của đường dây nóng về PCBLGĐ, sau gần một năm hoạt động, đã tiếp nhận tư vấn và trợ giúp cho hơn 500 cuộc gọi về nội dung phòng chống bạo lực gia đình, mâu thuẫn giữa vợ chồng, bất hoà về tình cảm và kinh tế...
Kinh phí đầu tư cho công tác gia đình từ năm 2006-2008 là gần 200 triệu đồng. Tổng kinh phí đầu tư cho công tác gia đình từ năm 2009- 2011 là hơn 2 tỷ đồng từ nguồn kinh phí sự nghiệp VHTTDL, điều đó cho thấy Hải Dương luôn đề cao công tác gia đình xác định là một nhiệm vụ quan trọng.
Công tác gia đình còn được các sở, ban, ngành trong tỉnh hưởng ứng, cộng tác tích cực với những chương trình hoạt động phong phú, thiết thực, hiệu quả.
Công tác gia đình cũng còn gặp nhiều khó khăn khi đội ngũ cán bộ làm công tác gia đình từ tỉnh đến cơ sở còn thiếu hụt. Hầu hết các huyện, TP, TX đến nay đều không có cán bộ chuyên trách làm công tác gia đình. Ở cấp xã, phường cán bộ Văn hoá phải đảm nhiệm quá nhiều việc và còn quá mới mẻ với công tác Gia đình. Kinh phí của các địa phương, cơ sở và nguồn xã hội hoá hàng năm đầu tư cho lĩnh vực này còn quá ít ỏi, hầu hết chưa xây dựng chương trình mục tiêu ngân sách riêng cho lĩnh vực gia đình nên rất khó khăn trong việc triển khai các hoạt động.
Bên cạnh những thành tích đã đạt được, công tác phòng, chống bạo lực gia đình luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát cao. Do vậy trong thời gian tới cần tập trung làm tốt một số nhiệm vụ cơ bản sau:
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về hôn nhân gia đình, Luật P,CBLGĐ, tuyên truyền giáo dục phẩm chất, đạo đức, lối sống trong gia đình trên tất cả các kênh truyền thông đại chúng và tuyên truyền trực quan. Chú trọng lồng ghép các nội dung này vào chủ đề sinh hoạt của các câu lạc bộ ở cơ sở.
Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác gia đình từ tỉnh đến cơ sở đủ mạnh để làm tốt công tác này.
Triển khai các địa chỉ tin cậy ở các xã điểm, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng của đường dây nóng P,CBLGĐ của tỉnh. Đào tạo, hướng dẫn để đến năm 2015 mỗi huyện, TP, TX có một trung tâm tư vấn về hôn nhân gia đình và P,CBLGĐ. Làm tốt công tác thống kê, báo cáo, tổ chức điều tra cơ bản về công tác gia đình, Luật P,CBLGĐ từ tỉnh đến cơ sở để làm cơ sở đánh giá và xây dựng kế hoạch triển khai công tác trong giai đoạn tới.
Cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa của các ngành thành viên trong Ban chỉ đạo “Toàn dân ĐKXDĐS văn hóa” các cấp nhằm góp phần thực hiện tốt Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư về: “Xây dựng gia đình thời kỳ công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước”.
Phương Thúy