Từ cuối năm 2019 đến nay, dịch bệnh COVID-19 ngày càng diễn biến phức tạp, bùng phát mạnh ở nhiều nước trên thế giới, khu vực, tác động sâu rộng tới sự phát triển kinh tế - xã hội trên toàn cầu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và đời sống của người dân ở nhiều quốc gia. Đã hơn một tháng kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát lần thứ tư ở nhiều, tỉnh, thành phố nước ta, Đảng, Nhà nước và nhân dân phải đối diện với những khó khăn chồng chất khi nền kinh tế đóng băng, các hoạt động dịch vụ hầu như tê liệt, nhiều gia đình rơi vào tình cảnh kiệt quệ và bao trùm lên tất cả là nỗi ám ảnh lo lắng vì dịch bệnh. Cả hệ thống chính trị, các cơ quan chuyên môn chạy đua hết tốc lực, làm việc trên 100% công suất để xét nghiệm truy vết, khoanh vùng, dập dịch và điều trị.
Ảnh minh họa
Cuộc chiến chống dịch được nhận định sẽ còn kéo dài. Bên cạnh nỗi lo lắng dịch bệnh, chúng ta còn phải trang bị cho mình những kỹ năng có thể chung sống an toàn trong điều kiện dịch bệnh. Đó là thực hiện nghiêm các quy định, các khuyến cáo của Đảng, Nhà nước, đảm bảo trường học an toàn, bệnh viện an toàn, công sở an toàn, chợ an toàn, giao thông an toàn… Việc tuân thủ các quy định, tạm dừng các lễ hội, không đi du lịch, chỉ tổ chức nhỏ gọn trong gia đình, hạn chế tối đa số lượng người tham gia và yêu cầu thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định đối với đám cưới, hỏi, đám giỗ, tiệc mừng, đám tang... đã tiết chế các hoạt động có tụ tập đông người giảm nguy cơ lây nhiễm cho cộng đồng…
Việc tuân thủ các quy định sẽ là đảm bảo để mỗi người tự bảo vệ mình, người thân và cộng đồng. Nhưng hữu hiệu nhất là việc mỗi người dân hãy tự xây dựng và tham gia xây dựng một ý thức, một nếp sống để lan tỏa, nâng cấp trở thành một văn hóa ứng xử trong cộng đồng dân cư. Đó là những hành vi cụ thể của mỗi người như việc đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay sát khuẩn thường xuyên, vệ sinh sạch sẽ. Đó là thói quen của mỗi người khi nói chuyện giao tiếp, xếp hàng, mua bán… cần giữ khoảng cách nhất định để tránh giọt bắn văng vào người khác. Đó cũng chính là cách ứng xử văn hóa, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng!
Ứng xử văn minh trong điều kiện dịch bệnh còn được thể hiện ở sự thay đổi về thói quen, lối sống và thậm chí những giá trị sống; về cả những vấn đề chính trị ngoại giao, đối nội và đối ngoại trong thói quen sinh hoạt của mỗi gia đình. Không mua sắm vô tội vạ, chỉ mua sắm những thứ thiết yếu, việc ăn uống cũng nên vừa đủ, không nên mua nhiều thừa mứa, lãng phí để có tích lũy phòng khi khó khăn ập đến bất ngờ; việc liên hoan, tiệc tùng cũng nên hạn chế bớt để vừa đỡ tốn kém, đỡ hại sức khỏe, đỡ những thấp thỏm lo âu về ngộ độc, về bị phạt khi sử dụng rượu bia… Việc đi chợ cũng nên sắp xếp tính toán để vài ba ngày đi chợ một lần, tránh các tiếp xúc nơi đông người. Đó cũng là một lối sống trở thành nét văn hóa rất nên được thực hành và nhân rộng.
Rồi đây, chúng ta sẽ có dịp nhớ lại một thời kỳ Covid-19 với rất nhiều điều về những trải nghiệm cuộc sống khó khăn mà thấm đẫm tình người trong tâm dịch; những câu chuyện đầy nhân văn về sự sẻ chia, chung tay đẩy lùi dịch bệnh. Có người lính áo trắng đã hoãn ngày cưới để tập trung chăm sóc bệnh nhân Covid-19, có người phải cắt bỏ đi mái tóc yêu thích để thuận tiện khi mặc đồ bảo hộ. Có những y, bác sĩ từ tết đến nay vẫn chưa về nhà, hai vợ chồng cùng làm việc tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương mà không được gặp mặt, con gửi về ông bà chăm sóc, họ chỉ có thể gặp vợ, con, bố mẹ già qua những màn hình điện thoại, gửi cho nhau lời động viên. Họ là những người lính thực thụ, gác tình riêng để thực hiện nhiệm vụ chung với quốc gia. Vì nghĩa đồng bào, nhiều chuyến bay từ Việt Nam đã sang đón sinh viên, người lao động nước ngoài trở về quê hương với phương châm chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: “Những trường hợp thật sự cần thiết phải về nước, dù còn nhiều khó khăn nhưng Đảng, Nhà nước và nhân dân trong nước luôn nỗ lực hết sức để lo cho bà con. Đó là nghĩa đồng bào”. Cùng Chính phủ chống “giặc”, nhiều người dân trên mọi miền Tổ quốc góp sức người, sức của để mua phương tiện y tế, khẩu trang, dung dịch diệt khuẩn, cùng trang thiết bị y tế được quyên góp bởi nhiều nghệ sĩ, doanh nhân và cả những khoản “của ít lòng nhiều” từ bà con cả nước đã thể hiện đậm nét lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, cố kết cộng đồng! Những hành động, nghĩa cử cao đẹp đó sẽ tiếp tục lan tỏa giá trị nhân văn, bồi đắp tình nhân ái để đẩy lùi dịch bệnh trong thời gian sớm nhất. Lòng yêu thương, nhân ái, đoàn kết, đồng lòng của dân tộc ta luôn được kế thừa và phát huy lên tầm cao mới, được thể hiện rõ nhất mỗi khi đất nước lâm vào tình thế khó khăn, thử thách. Tất cả được hội tụ và tỏa sáng trong thời khắc lịch sử, cả nhân loại đang phải đối mặt với kẻ thù dấu mặt – Covid-19.
Minh họa
Những việc làm đầy ý nghĩa và nhân văn, những ứng xử có trách nhiệm cao trong trận chiến phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong các khu cách ly tại các địa phương, cứu chữa bệnh nhân tận tình của đội ngũ y, bác sĩ, chuyên gia y tế Việt Nam giúp mỗi chúng ta vững tin hơn vào sự lãnh đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước; tạo động lực để người dân cả nước cùng quyết tâm, đồng hành vượt qua mọi khó khăn.
Niềm tin, tình thương yêu, tinh thần hướng về cộng đồng sẽ tạo được sức mạnh kỳ diệu để tạo nên giá trị, tầm vóc cho cả một dân tộc, quốc gia. Và, khi “sức đề kháng” tinh thần của mỗi cá nhân, cả dân tộc khỏe mạnh, triệu con tim chung nhịp đập quyết tâm, đồng hành vượt khó khăn, lan tỏa giá trị nhân văn, bồi đắp tình nhân ái, thì chắc chắn dịch bệnh sẽ bị đẩy lùi.
Nhưng có thể từ thời kỳ Covid-19 này cũng sẽ là khởi đầu cho một nếp sống, một văn hóa sống tích cực, thiết thực, hiệu quả để không chỉ nhằm vào thực hiện mục tiêu kép trong thời kỳ Covid-19 mà còn làm tiền đề cho những thời kỳ hậu Covid, sẵn sàng đối phó với tình hình khó khăn nhiều thử thách hơn.
Mai Diên