Theo kế hoạch của UBND xã Tứ Cường, Lễ hội Nghè - chùa Gia Cốc được tổ chức trong 3 ngày từ 18-20/4 (tức 10-12/3 Âm lịch) nhằm tưởng nhớ Ngày sinh của Đức Đại vương Lê Trung Hoa.
Trong đó, từ 8h-9h ngày 18/4
(10/3 Âm lịch) diễn ra khai mạc lễ hội và lễ dâng hương tại di tích Nghè - chùa
Gia Cốc, thôn Gia Cốc, xã Tứ Cường.

Cổng
vào di tích Nghè - chùa Gia Cốc.

Nghè
Gia Cốc có kiến trúc hình chữ Nhị (二), gồm 5 gian
tiền đường và 3 gian hậu cung.
Hậu
cung Nghè Gia Cốc.
Về công tác chuẩn bị, ngày 17/4
(tức 9/3 Âm lịch), vào lúc 6h diễn ra lễ mộc dục, từ 9h-10h diễn ra lễ cáo yết,
từ 13h-14h diễn ra lễ tế yên vị và rước ông lợn lên Nghè - Chùa làm lễ tế.
Ngày 18/4 (10/3 Âm lịch), từ 8h-9h
diễn ra khai mạc lễ hội và lễ dâng hương; từ 9h-11h có các hoạt động văn hóa
văn nghệ, thể dục thể thao và các trò chơi dân gian; từ 13h-16h gồm các hoạt
động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, các trò chơi dân gian; từ 19h-22h tổ
chức giao lưu văn nghệ.
Ngày 19/4 (11/3 Âm lịch), từ
7h30’-10h30’ tổ chức lễ rước kiệu; 13h-16h tổ chức các hoạt động văn hóa văn
nghệ, thể dục thể thao, các trò chơi dân gian; 19h-22h tổ chức giao lưu văn
nghệ.
Ngày 20/4 (12/3 Âm lịch), từ
7h30’-11h tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao và các trò
chơi dân gian; 13h-16h có các các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao,
các trò chơi dân gian và lễ tế tạ.
Chùa
Gia Cốc có kiến trúc theo hình chữ Đinh (J) gồm 5 gian tiền đường và 3 gian tam
bảo.
Hậu
cung chùa Gia Cốc.
Bia
đá tại chùa Gia Cốc.
Mộ
tháp trước cửa chùa Gia Cốc.
Theo sách “Hải Dương di tích và
danh thắng” tập 1: cụm di tích Nghè - chùa Gia Cốc gắn liền với tên tuổi một
vị quan Thái sư thời Lý tên là Lê Trung Hoa. Ông sinh ngày 10/3, mất ngày 10/8
(chưa rõ năm). Ngay từ nhỏ, ông đã có chí lớn, văn võ song toàn. Lúc bấy giờ
giặc Tống cử tướng là Hoàng Phúc đem quân sang xâm lược nước ta. Triều đình
phong cho Lê Trung Hoa làm Thái sư thống lĩnh một vạn quân để chống giặc Tống.
Lúc này quân Tống đóng đồn ở trấn Hải Dương, Thái sư Lê Trung Hoa chỉ huy quân
đánh bên Đông, đỡ bên Tây, quân giặc tan, đất nước thanh bình trở lại, ông đem
quân về trang Gia Cốc khao thưởng quân sĩ.
Tại trang Gia Cốc, thấy phong
cảnh đẹp lạ thường nên ông đã quyết định lập trại và đóng quân tại đây. Sau khi
ông mất, triều đình đã cấp tiền xây đình, miếu thờ phụng và được các triều đại
phong sắc là “Thượng đẳng thần”, tự là “Đức Đại vương Thái sư”. Ông được Nhân
dân nơi đây tôn vinh là Thành hoàng làng và tạc tượng thờ.
Hiện nay, tại cụm di tích còn lưu
giữ được 5 đạo sắc phong của vua Tự Đức năm thứ 6 (1853) phong ngày 10/11; vua
Tự Đức năm thứ 31 (1878) phong lần 2; vua Đồng Khánh năm thứ 2 (1887) phong
ngày 1/7; vua Duy Tân năm thứ 3 (1909) phong ngày 11/8; vua Khải Định năm thứ 9
(1924) phong ngày 25/7.
Cũng tại cụm di tích nghè và chùa
Gia Cốc, bên cạnh thờ Thái sư Lê Trung Hoa, 4 vị tướng dưới quyền ông cũng được
nhân dân lập đền thờ tại 4 giáp. 3 người phụ nữ có công phục vụ trong quân đội
của ông sau khi mất cũng được dân làng đặt tên cho 3 cánh đồng của làng là cánh
đồng bà Cà Sứ, bà Cú Sứ và bà Mái Sứ. Hiện nay cánh đồng phía Tây Nam thôn Gia
Cốc có tên Bồ Cú, phía Nam là cánh đồng Cà và phía Bắc là cánh đồng Mái.
Cụm di tích Nghè và chùa Gia Cốc
được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cấp Bằng
công nhận Di tích lịch sử - văn hóa năm 1993. Năm 2012 Lễ hội Nghè – chùa Gia
Cốc được Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tổ chức lễ hội điểm của tỉnh.
BG